Emocje i wrażliwość poezji węgierskiej
10 maja 2022 roku gościem spotkania zorganizowanego w Ogólnopolskim Tygodniu Bibliotek, obchodzonym w tym roku pod hasłem „Biblioteka – świat w jednym miejscu”, był Péter Erőss, autor przekładu „Antologii poezji węgierskiej”. Wydarzenie, w ramach bibliotecznego cyklu „Świat literatury, literatura świata”,odbyło się we współpracy z Jasielskim Domem Kultury,organizatorem cyklu „Klub Ludzi z Pasją”.
Nigdy, ani przez moment nie żałowałem, że zamieszkałem z rodziną w Jaśle. Czuję się tu, jak u siebie w domu, bo mam tutaj wielu przyjaciół – powiedział na wstępie Péter Erőss – Węgier, który od 50 lat związany jest z naszym miastem.
Z wykształcenia inżynier leśnictwa, projektant budowlany, ale także tłumacz, konsultant i przewodnik, nie widzi sprzeczności między technicznym wykształceniem, a zainteresowaniem i miłością do poezji. Wiersze pisze od osiemnastego roku życia, ale dla niego są zbyt osobiste, aby dzielić się nimi zwiększą publicznością.
Na pisanie i czytanie wierszy mam zawsze czas. Poezja jest dla mnie najważniejsza – podkreślił.
Miłość do literatury sprawiła, że jego zamysłem stało się przetłumaczenie na język polski wierszy mało znanych i dotychczas nietłumaczonych utworów poetów węgierskich z XIX i XX wieku. Nad przekładami pracował trzy lata. Zależało mu na tym, by pokazać polskiemu czytelnikowi jak znakomita jest poezja węgierska.
Język węgierski trzeba czuć, by przekazać właściwe emocje. Jest to język bardzo melodyjny, akcent zawsze przypada na pierwszą sylabę, nie ma rodzaju męskiego, żeńskiego i nijakiego, nie ma przypadków, czasowniki występują w odmianie podmiotowej i przedmiotowej, a z dwóch wyrazów o odmiennym znaczeniu można utworzyć nowe pojęcie – wyjaśnił.
Péter Erőss uważa, że dla czytelnika, oprócz języka, niezwykle istotna jest wizualna strona książki, grafika, okładka, tytuł.
Uczestnicy spotkania mieli okazję obejrzeć dotychczas wydane tomiki wybranych wierszy poetów węgierskichw tłumaczeniu naszego gościa, takie jak: „Rozmyślania”, „Przesłanie”, „Promienie”, Wołanie” oraz wysłuchać pięknych interpretacji poezji w wykonaniu Pétera Erőssa i prowadzącej spotkanie Doroty Woźnicy, dyrektor MBP w Jaśle. Wspomniani zostali m.in.: najbardziej ceniony przez Tłumacza János Arany, nazywany „węgierskim Szekspirem ballady”, Mihály Babits, autor antywojennego wiersza „Przed świętami wielkanocnymi”, napisanego ponad sto lat temu a jakże aktualnego, i twórca pełnych nastroju liryków –Gyula Juhász. Péter Erőss podzielił się też z uczestnikami spotkania fragmentami własnej twórczości. Jak podkreślał, węgierska poezja nigdynie straci na aktualności, gdyż wybrzmiewają z niejponadczasowe motywymiłosne, patriotyczne, opisujące piękno przyrody, a melodyjność i rytmika nadają jej wyjątkowy charakter.